Ảnh hưởng của đồng tâm đến vòng bi của các bạn

Sự mòn sớm vòng bi thường gây ra bởi sự mất đồng tâm. Dưới đây sẽ chỉ bạn cách kiểm tra độ cùng tâm của vòng bi. Một vòng bi được xem là cùng tâm hay thẳng hàng khi các bề mặt của vòng trong (ca trong) và vòng ngoài (ca ngoài) của vòng bi song song với nhau

Điều này hay xảy ra với thân lắp bi làm bằng vật liệu nhôm. Ở ổ bạc trượt cũng có xảy ra trường hợp này khi tâm bạc không trùng với tâm trục. Đối với ổ bạc chặn được xem là cùng tâm khi bề mặt chặn vuông góc với tâm quay của trục.

Tại sao lại xảy ra vấn đề mất cùng tâm này?

Khi có sự lệch tâm trên thường gây ra hiện tượng rung và tiếng ồn đối với vồng bi và gây ra cọ xát và nhiệt độ tăng cao đối với ổ bạc trượt. Hiện tượng trên cũng có thể gây ra do mất cùng tâm trục giữa máy dẫn động và bị động. Cho nên để chẩn đoán xem có phải hiện tượng trên là do lệch tâm của ổ đỡ hay không thì không thể dựa trên mỗi số đo rung động của máy mà trước tiên nên kiểm tra lại sự cùng tâm trục của hai máy (alignment) để loại bỏ nguyên nhân này trước sau đó mới tiến hành kiểm tra sự cùng tâm của ổ đỡ (vồng bi hoặc bạc trượt).

Vấn đề là khi lượng lệch tâm lớn hơn khe hở bên trong của ổ đỡ, tuổi thọ của của nó sẽ ngắn lại. Tất cả vồng bi đều có khe hở bên trong cho phép giãn nở nhiệt và một lượng nhỏ lệch tâm khi làm việc. Khi khe hở này không đủ cho sự lệch tâm lớn sẽ dẫn tới sự tiếp xúc các bề mặt kim loại với nhau gây ra ứng suất động và vòng bi nachi bị hư nhanh chóng.

Cách đo kiểm tra ra sao?

Giá cùng hồ so đo lượng lệch tâm tĩnh và động của vòng ngoài với trục. Kiểm tra tương tự với vòng trong, với cùng hồ so gắn trên thân máy và đầu đo gắn trên vòng trong, trong khi quay trục.

Độ lệch cho phép là 1.0 mil/inch(1.0 milliradian). Tức là đường kính 4 inches thì cho phép lệch 4,0 mil/inche. Chú ý 1mil = 0.025mm.

Tuy nhiên không phải lúc nào cũng có thể kiểm tra như đối với vồng bi. Nhưng chúng ta có cách kiểm tra khác.

Một cách đơn giản để đánh giá vồng bi bị lệch tâm là quay trục từ từ để cảm nhận và dùng ống nghe để nghe. Đây là cách làm hay môi khi tiến hành sửa chữa máy. Cách này phụ thuộc nhiều vào kinh nghiệm của thợ bảo dưỡng.

Tóm lại đễ kéo dài tuổi thọ vòng bi thì cần chú ý kiểm tra độ lệch tâm của vồng bi mỗi khi tiến hành công việc sửa chữa máy. Vì khi không đủ khe hở cho giãn nở nhiệt vồng bi sẽ nóng khi làm việc.